Komkommers tegen kanker?

Het is zomer en in de traditionele media is het komkommertijd. Omdat wij, als gratis webmagazijn in de uiterste marges van het nieuwslandschap, graag een te grote broek aantrekken, is dat ook bij ons het geval. En dus verdiepen we ons vandaag in de vraag of komkommers kanker kunnen helpen voorkomen.

Voor / tegen
Voor 2020 kon je op het web nog wel eens terechtkomen op sympathieke websites zoals FoodForBreastCancer.com, [foodforbreastcancer.com] die vertelden dat het regelmatig eten van komkommer wel eens zou kunnen beschermen tegen allerlei vormen van kanker. Die websites zijn doorgaans het werk van individuen die op eigen kracht en naar beste kunnen kennis over gezondheid en voeding verzamelen en delen.

Anno nu vind je dit soort websites niet meer zo makkelijk. Big Tech weet kennelijk precies welke websites goed voor je zijn en welke niet - en duwt ze buiten je blikveld. In plaats daarvan struikel je nu over websites als FullFact.org [fullfact.org] die je juist vertellen dat je de verhalen over positieve gezondheidseffecten van komkommers beter kunt negeren. Ze zouden 'nergens op gebaseerd' zijn.

Websites als FullFact.org zijn professioneel. De teksten zijn geschreven door broodschrijvers met uitstekende communicatieve vaardigheden. Overheden, grote bedrijven en filantropische instellingen gebruiken ze om het gedrag van individuen te sturen in een richting die volgens hen de juiste is.

Wie hebben er nou gelijk? De individuele internetvlooiers, die op eigen kracht informatie verzamelen, interpreteren en delen? Of de debunkers die, geruggesteund door de tech-industrie, een tegenovergestelde boodschap verkondigen?

We doen hieronder een poging die vraag te beantwoorden. We komen er niet goed uit, verklappen we alvast. Maar we vermoeden dat een website als FoodsForBreastCancer.com toch iets dichter bij de waarheid zit dan FullFact.org.

Zomaar een dierstudie
In 2014 publiceerden onderzoekers van het University of Pittsburgh Cancer Institute in de VS een dierstudie, waarin ze de kankerremmende werking van het steroidachtige cucurbitacine-B bestudeerden in cellen en muizen.

Je ziet de chemische structuur van cucurbitacine-B hierboven.

Cucurbitacine-B is een bittersmakende stof die in kleine hoeveelheden aanwezig is in pompoenen, courgettes, komkommers, augurken en meloenen. Al die groenten zijn aan elkaar verwant - en allemaal bevatten ze cucurbitacines. De best onderzochte daarvan is cucurbitacine-B.

Omdat traditionele Aziatische genezers komkommers eeuwenlang hebben ingezet om kanker af te remmen, bestuderen oncologen cucurbitacines in de hoop dat ze stuiten op nieuwe kankermedicijnen. Er zijn tientallen in vitro- en dierstudies verschenen waarin cucurbitacines en met name cucurbitacine-B kankercellen doden. De Amerikaanse studie is daar eentje van.

De Amerikanen implanteerden prostaatkankercellen in muizen met een beroerd immuunsysteem. Daardoor konden de cellen ongebreideld groeien. Gaven ze de muizen ook cucurbitacine-B, dan verminderde de groei van de tumoren fors.

In de kankercellen activeerde cucurbitacine-B zelfmoordenzymen als caspase-3 en -7, ontdekten de onderzoekers. Waarschijnlijk saboteert cucurbitacine-B de energievoorziening van de kankercellen door het blokkeren van het enzym ATP-citraatsynthase.

Humane dosis
De onderzoekers gaven hun muizen cucurbitacine-B, opgelost in maisolie. Als de muizen volwassen mensen waren geweest, hadden ze dagelijks enkele tientallen milligrammen cucurbitacine-B gekregen. Het humane equivalent van de beproefde dosis ligt ergens tussen de 40-65 milligram cucurbitacine-B per dag.

Zoveel zit niet in komkommer en ook niet in pompoen, meloen en courgette. Da's maar goed ook, want in zulke doses is cucurbitacine-B giftig.

Kwekers van komkommers hebben de hoeveelheid cucurbitacine-B in hun gewassen in de loop der eeuwen weten te reduceren, waardoor ze nu eetbaar zijn. Bij mensen die zelf hun plantenzaad winnen, ontstaan zo nu en dan pompoenen, meloenen, courgettes en komkommers die giftige hoeveelheden cucurbitacines bevatten. Vooral als je courgette en pompoenen in dezelfde plot verbouwt, is de kans daarop niet denkbeeldig.

Op zich hoeft dat geen probleem te zijn. Een vuistregel is dat deze groenten bitter worden als ze per kilo meer dan 2 milligram cucurbitacine bevatten. Als een komkommer of courgette toxisch veel cucurbitacines bevat, eet je hem gewoon niet meer op.

Incidenteel overlijden moestuinierders die de extreme bittere smaak van hun zelfgekweekte varianten stelselmatig negeren - plus de buikpijn die je daarvan krijgt - en dagen achtereen tegen heug en meug blijven opeten. In de zomer van 2015 ging het onderstaande bericht bijvoorbeeld de hele wereld over.

Bij komkommers en courgettes zonder extreme bittere smaak is de kans op een overdosis cucurbitacine-B nul. Zijn de milligramhoeveelheden van cucurbitacine-B en andere cucurbitacines die je via zulke groenten nog kunt binnenkrijgen voldoende om de kans om sommige kankertypes te verminderen?

Dat weten we niet. Maar het zou ons niet verbazen als er straks een paar epidemiologische studies verschijnen die in die richting wijzen...

Bron:
Cancer Lett. 2014 Jul 10;349(1):15-25.

Meer:
Fisetine | Levensverlenger in komkommer laat verouderde cellen uit het lichaam verdwijnen (7-10-2018)

Meer appels, minder longkanker Volgens deze metastudie beschermen appels tegen sommige vormen van kanker.	Metastudie bevestigt dat wortels beschermen tegen borstkanker Een paar dagen geleden schreven we over een oudere studie waarin alledaagse wortels beschermden tegen borstkanker. Nou is 1 studie geen studie...	Gebruikers van glucosamine krijgen minder vaak kanker Glucosamine beschermt vooral zestigplussers en mensen die niet te zwaar zijn.