01.06.2011

Teveel cholesterol verlaagt testosteronspiegel in dierstudie

Teveel cholesterol verlaagt testosteronspiegel in dierstudie
Cholesterol is de grondstof waarvan het lichaam testosteron en alle andere steroidhormonen maakt. Dus, hoor je wel eens verkondigen in de krachtsportwerteld, zorgt een dieet met veel cholesterol voor een hoge testosteronspiegel. Hoe meer cholesterol je eet, hoe meer testosteron maak je aan. Dierstudies wijzen echter in een tegenovergestelde richting.

De aanwijzingen dat een dieet met veel cholesterol ongezond is, zijn niet erg sterk. Elke eierdooier die de gemiddelde mens eet, verhoogt zijn kans op een hartaanval met 2 procent, aldus epidemiologische studies. Dat is bijna niets. Epidemiologische studies hebben ook wel eens een verhoogde kans op kanker gevonden bij mensen die veel eierdooiers aten - de belangrijkste cholesteronbron in ons dieet - maar die verbanden waren waarschijnlijk het gevolg van verontreiniging, en niet van cholesterol.

Er is wel een verband tussen de hoeveelheid ["slecht"] cholesterol in het bloed en ziekte. Artsen spreken dan van hypercholesterolemia. Bij de meeste gezonde en actieve mensen is er geen duidelijk verband tussen de inname van cholesterol via de voeding en de concentratie cholesterol in het bloed. Er zijn natuurlijk wel mensen die zuiniger met cholesterol omgaan dan anderen. Bij hen kan een cholesterolrijk dieet wel leiden tot hypercholesterolemia.

Hypercholesterolemia is niet alleen ongezond, maar verlaagt in dierstudies bovendien de testosteronspiegel. [Endocr Res. 2001 Feb-May;27(1-2):109-17.] Muizen met een fiks verhoogde cholesterolspiegel maken minder testosteron aan als ze injecties met hCG krijgen. [J Nanosci Nanotechnol. 2005 Aug;5(8):1273-6.]

Er zijn trouwens humane studies waarin krachtsporters meer testosteron aanmaken naarmate ze meer cholesterol binnenkrijgen. Die hadden kennelijk een gezonde cholesterolspiegel.

Binnenkort publiceren onderzoekers van de University of Jaén in Spanje een dierstudie die misschien iets van het mechanisme blootlegt achter het testosteronverlagende effect van hypercholesterolemia. De Spanjaarden vermoeden een verband met het renine-angiotensine-systeem [RAS].


Teveel cholesterol verlaagt testosteronspiegel in dierstudie


Het RAS is eigenlijk bedoeld om de effecten van een lage bloeddruk op te vangen. Bij een lage bloeddruk zet het weinig actieve hormoon angiotenisine I om in het actievere angiotensine II. Angiotensine laat de bloedvaten samenknijpen zodat de bloeddruk stijgt.

In de testes zet het enzym aspartylaminopeptidase [ASAP] angiotensine II om in angiotensine III. De enzymen aminopeptidase-N [APN] en aminopeptidase-B [APB] zetten angiotensine III vervolgens weer om in angiotensine IV.

De Spanjaarden gaven mannelijke muizen voer dat voor een procent uit cholesterol bestond. Hun cholesterolspiegel steeg, hun testosteronspiegel zakte.


Teveel cholesterol verlaagt testosteronspiegel in dierstudie


Teveel cholesterol verlaagt testosteronspiegel in dierstudie


Teveel cholesterol verlaagt testosteronspiegel in dierstudie


Je ziet hierboven dat de activiteit van ASAP steeg. Hetzelfde gebeurde in vergelijkbare mate met de activiteit van APN en APB.

Hoe de vork precies in de steel zit weten de Spanjaarden niet. Je zou kunnen speculeren over een verminderde bloedtoevoer naar de testosteronproducerende Leydigcellen in de testes, maar de Spanjaarden wagen zich daar niet aan. Ze houden de mogelijkheid open dat de effecten op het RAS niet de oorzaak zijn van de dalende testosteronspiegel, maar het gevolg.

Het Spaanse experiment is niet 1-2-3 extrapoleerbaar naar mensen, maar de neem-mee-naar-huis-boodschap is duidelijk voor sporters die hun natuurlijke aanmaak van testosteron willen optimaliseren: er is niks mis met voedingscholesterol zolang je cholesterolspiegel in orde is. Zolang dat het geval is verhoogt voedingscholesterol waarschijnlijk inderdaad je testosteronspiegel. Maar als je cholesterolspiegel te hoog is, dan gaat die vlieger niet meer op.

Bron:
Gen Comp Endocrinol. 2011 Apr 23. [Epub ahead of print].

Meer:
Door olijfolie verandert cholesterol makkelijker in testosteron (3-8-2009)
Dieet met veel olijfolie of kokosolie zorgt voor optimale aanmaak testosteron (30-6-2008)
Olijfolie helpt krachtsporters aan een hoge testosteronspiegel (9-12-2004)