Ergogenics

  [Definitie:] "An ergogenic aid is any substance or phenomenon that enhances performance." (Wilmore and Costill)

  Nieuwsbrief over doping, supplementen, voeding en training

  Anabolen & studies       Anabolen & risico's       Detectie van anabolen       Vergeten en herontdekte anabolen    

2 3 - 0 7 - 2 0 0 4

De dopinggeheimen van de DDR

Tijdens de communistische dictatuur in Oost-Duitsland experimenteerden wetenschappers met anabolen op sporters. Volgens de honderdvijftig documenten die Brigitte Berendonk en Werner Franke boven water haalden, begon de toediening soms als de sporters veertien jaar oud waren. Hieronder een greep uit de gegevens die het echtpaar in de archieven vond.


Oral-Turinabol


Eerste experiment

In de tweede helft van de jaren zestig vond het experiment plaats waarvan je hieronder de gegevens ziet. Het betreft de eerste Oost-Duitse proef met het anabool Oral-Turinabol op een vrouw.

De eerste staat dateert uit 1968, toen de vrouw al veertien jaar had getraind. De grafiek geeft aan hoe ver de atlete de kogel weg kon stoten. De blokjes geven het anabolengebruik aan, inclusief de doseringen. De cijfertjes vertellen het aantal milligrammen Oral-Turinabol per dag.


De dopinggeheimen van de DDR


De dopinggeheimen van de DDR


De dopinggeheimen van de DDR


Zoals je ziet stegen de doseringen door de jaren heen. Na het aflopen van de kuur zakten de prestaties in, maar desondanks was na enkele jaren ook het aantal meters dat de vrouw kon werpen ten opzichte van de beginsituatie zonder spierversterkers met een meter toegenomen.

Vrouwen en kinderen eerst

Het dopingproject viel onder het ministerie voor de staatsveiligheid, dat in Oost-Duitsland ook wel 'Stasi' heette. Aan de Stasi rapporteerde sportarts Hoepner, die verantwoordelijk was voor het project:

"Remarkable rates of increase in performances were also noted in the swimming events of women... From our experiences made so far it can be concluded that women have the greatest advantage from treatments with anabolic hormones with respect to their performance in sports... Especially high is the performance-supporting effect following the first administration of anabolic hormones, especially with junior athletes."

Vrouwen en kinderen mochten zich na die ontdekking in warme belangstelling van de dopingartsen verheugen. Daarbij ging het niet alleen om Oral-Turinabol. De Duitsers gebruikten ook testosteron, amfetamine, methyl-DHT alias mestanolone en nog een paar middelen die je niet snel op de zwarte markt zult vinden.


De dopinggeheimen van de DDR


Mestanolone en Oral-Turinabol waren de belangrijkste middelen van de Oost-Duitsers. Oral-Turinabol was een massabouwer, mestanolone diende vooral om de kracht en de agressie te verhogen. Daarom moesten op een gegeven moment zelfs vrouwelijke volleybalspelers de pillen slikken.

"Mestanolone, which was available only as an experimental preparation from the research institute ZIMET, was also given to female gymnasts and handball and volleyball players without having been approved for administration to humans, not even in clinical phase I trials. Hoeppner reported it to the Stasi as something he was not willing to be held responsible for. However, the person responsible for the illegal use of STS 646 and other steroids, a pharmacology professor, was even honored for his supportive role in the GDR doping system."

Tien gram per jaar

De doseringen stegen in de loop van de tijd. De mannelijke gewichtheffers namen het meest. De doseringen vallen trouwens in het niet wat sporters anno nu gebruiken.

"The drug dosages of the DGV weightlifters were very high, sometimes exceeding, in the upper weight categories, 10 g per year. In 1979, for example, one GDR weightlifter took 11.550 g of Oral-Turinabol plus 13 injections of testosterone esters and hCG."

Steeds meer anabolen nodig

De Duitsers ontdekten al snel dat atleten steeds hoger doseringen nodig hadden om verder vooruitgang te boeken. Hieronder zie je een staatje met gegevens van een vrouwelijke verspringer (links) en die van een mannelijke decatleet (rechts).

Op de bovenste rij zie je de doseringen Oral-Turinabol per jaar. Het gearceerde deel is mestanolone. Op de onderste rij zie je de prestaties. MK = spierkracht = sterretje. De decatleet ging goed vooruit, maar had daar ook een stijgende hoeveelheid anabolen voor nodig. Bij de verspringster stabiliseerden de prestaties. Ze gingen zelfs licht achteruit.


De dopinggeheimen van de DDR


Epitestosteron

Toen begin jaren tachtig duidelijk werd dat de dopingjagers tests voor anabolen ontwikkelden ging het Oost-Duitse dopingapparaat op zoek naar nieuwe technieken. Tot de resultaten behoorden de precursoren DHEA en androstenedione, maar ook cocktails van testosteronpropionaat en epitestosteronpropionaat.

Dopingjagers kunnen exogeen testosteron moeilijk aantonen. Daarom meten ze de verhouding tussen testosteron en epitestosteron. Zolang de concentratie testosteron niet zes keer hoger is als die van epitestosteron is er volgens de tests niks aan de hand. Daarom waren de E/T-cocktails onzichtbaar.

De Oost-Duitsers begonnen toen ook testosteronboosters als clomifeen en hCG te onderzoeken. Die veranderden de T/E-ratio niet, ontdekten ze. Populair was de cocktail van 100 milligram testosteronpropionaat en 1500 eenheden hCG.

In de praktijk zag een tienweekse voorbereiding op een wedstrijd eruit zoals je hieronder ziet. De rechthoeken staan voor Oral-Turinabol, de pijltjes voor injecties van 10 milligram testosteronpropionaat, de driehoekjes voor injecties met 25 milligram testosteronpropionaat en de rondjes voor injecties met 100 milligram testosteronpropionaat en 1500 hCG. Elke 'W' staat voor een atleet.


De dopinggeheimen van de DDR


Bijwerkingen

Bijwerkingen kwamen veel voor. Voor vrouwen was het leed soms niet te overzien. Zelfs de later veroordeelde artsen probeerden de overheid over te halen om de vrouwen toe te staan om van de anabolen af te gaan. Dat lukte maar een hoogst enkele keer. Het zijn de meest schokkendste in het verslag van Berendonk en Franke.

"From the records of GDR doping it is also apparent that even "mild" side effects can affect the life of a young athlete. Hirsutism and so-called "steroid acne," notably on the body trunk, can be serious problems, physically and psychologically, for young women, particularly because the effects may be irreversible. Take the case of a teenage world record holder who developed a minor gastrointestinal infection and was seen by the team physician, Hoeppner. When she undressed, he recognized the bizarre side effects of Oral-Turinabol. In his comprehensive Stasi report on the Games, he described his shock when he saw her ("Technik," Vol. II, pp. 193–213):

The legs including the inner parts of the thighs are strongly hirsute and the pubic hair extends already to the navel. She is forced to shave. I then talked to her several times because according to the approved program she should have been given anabolics only since last year. It became clear, however, that she had been given these supporting means by her coach already since she was 15 years old. Initially this was explained to her as vitamin tablets. When she, however, noticed the changes in her body she recognized that it was anabolic steroids. ...Because of the circumstances she had already decided to stop participating in high performance sports...
"

Kapotte lever

Anabolengebruikers in het Westen zullen wellicht geinteresseerd zijn in wat de Oost-Duitsers ontdekten over het verband tussen leverbeschadiging en anabolengebruik. Dat trad op slechts 1 procent van de gebruikers. Daarbij moet je bedenken dat de doseringen die de Oost-Duitsers gebruikten naar de huidige maatstaven van het anabolenmilieu bescheiden waren.

Alle atleten met een kapotte lever gebruikten volgens Hoepners verslagen aan de Stasi veel - (enkele grammen per jaar) - of langdurig - (weliswaar met tussenpozen maar wel meerdere jaren) - en gebruikten of anticonceptiepillen (de vrouwen) of dronken veel alcohol (de mannen).

"... 10 elite athletes were referred for hospitalization and admitted for extensive diagnostic tests. The test results indicated that because of the increasing alcohol consumption by certain top athletes in combination with the intake of anabolic steroids, liver damages had appeared, including considerable increases in the size of the organ (hepatomegaly). In female athletes these damaging effects are additionally promoted by contraceptive pills. In two of the athletes tested, liver damages were diagnosed in such an advanced stage that one could not take the responsibility to let them continue with high performance sport."

Zwarte markt

Opvallend is trouwens dat Franke en Berendonk tot twee keer toe vermelden dat er in Oost-Duitsland een zwarte markt voor anabolen was. Tegenover de vrouwen die juist graag van de anabolen af wilden - maar niet mochten - waren er ook andere atleten en coaches die graag meer anabolen wilden gebruiken dan de sportartsen gaven. Een segment van die zwarte markt bestond uit negen tot twaalfjarige kinderen die topsporter wilden worden.

In 1983 is er zelfs een onderzoek geweest door de Stasi naar een 'lek' binnen de Oost-Duitse hormoonfabrikant Jenapharm, toen de leiders van het dopingproject opvallend vaak veel epitestosteron vonden in de urinemonsters van atleten die officieel geen doping kregen. Iemand binnen Jenapharm bleek toen preparaten op de zwarte markt te verkopen.

Werner Franke, Brigitte Berendonk. Hormonal doping and androgenization of athletes: a secret program of the German Democratic Republic government. Clinical Chemistry 43:7 1262-1279 (1979).

Navigatie

Nieuws

Contact

Over ons

Dossiers

Zoeken