Ergogenics

  [Definitie:] "An ergogenic aid is any substance or phenomenon that enhances performance." (Wilmore and Costill)

  Nieuwsbrief over doping, supplementen, voeding en training

  Gevaarlijke supplementen       Hart & bloedvaten       Horror & sensatie       NO    

2 2 - 0 4 - 2 0 0 4

Vanadylsulfaat knijpt je bloedvaten dicht

Amerikaanse onderzoekers maken zich zorgen over mensen die vanadiumsupplementen gebruiken of via hun werk vanadiumstof binnenkrijgen. Uit proeven van de onderzoekers blijkt dat vanadylsulfaat bloedvaten verstijft en daardoor de kans op hart- en vaatziekten verhoogt.

Vanadylsulfaat knijpt je bloedvaten dicht
De hype is er een beetje van af, maar sporters gebruiken nog steeds vanadylsulfaat. De verbinding, zegt de supplementenindustrie, is anabool doordat het de cellen gevoeliger maakt voor insuline.

Toxicologen kennen echter ook minder gezonde aspecten van de stof. Makers van boilers en arbeiders in energiecentrales krijgen vaak dichtgeslibte bloedvaten in hun longen omdat ze door hun werk vanadiumstof binnenkrijgen. Onderzoekers vonden dezelfde effecten bij dieren die vanadium door hun drinkwater kregen. Als dat bij mensen ook zo werkt, kunnen gebruikers van vanadylsulfaat een hoge bloeddruk krijgen en hebben ze meer kans op kapotte vaten in longen en hersenen.

Eerder hadden de onderzoekers een mogelijk mechanisme achter het toxische effect ontdekt. Vanadylsulfaat saboteert in de vaatwand - het epithelium - het enzym NO-synthase aan. Afgekort noemen de onderzoekers het enzym eNOS. In het hier besproken onderzoek probeerden de Amerikanen door proeven op longen van konijnen en vaatwandcellen van mensen te achterhalen of die theorie klopt.

Hieronder zie je hoe de bloeddruk in de longvaten van de konijnen steeg na toevoeging van vanadylsulfaat. Bij een concentratie van 5 micromol per liter, tenminste. Een lagere concentratie had weinig effect.


Vanadylsulfaat knijpt je bloedvaten dicht


Dat het supplement iets doet met NO, bleek toen de onderzoekers de stof PAPANONOate toevoegden. De bloeddruk in de met vanadylsulfaat behandelde konijnenlongen verminderde daardoor. PAPANONOate valt uiteen in NO.


Vanadylsulfaat knijpt je bloedvaten dicht


Hieronder zie je de verhouding tussen nitriet en nitraat in de konijnenlongen. Dat is een maat voor de concentratie NO.


Vanadylsulfaat knijpt je bloedvaten dicht


Hieronder zie je een soortgelijke meting. Het gaat daarbij niet om metingen in konijnenlongen, maar in menselijke vaatwandcellen. Je ziet dat vanadylsulfaat ook in humane cellen de aanmaak van NO remt.


Vanadylsulfaat knijpt je bloedvaten dicht


Toen de onderzoekers de metingen in de konijnenlongen herhaalden met de proteïne kinase C-remmer calphostin C - afgekort tot CP - zagen ze dat CP het effect van de vanadiumverbinding op de bloeddruk verminderde.


Vanadylsulfaat knijpt je bloedvaten dicht


De PKC-remmer verminderde ook het dempend effect van vanadylsulfaat op de aanmaak van NO.


Vanadylsulfaat knijpt je bloedvaten dicht


Door die laatstgenoemde proeven achterhaalden de onderzoekers hoe vanadylsulfaat precies werkt. Calphostin C voorkomt dat er aan het 495ste aminozuur - threonine - van het enzym eNOS een fosforgroep komt te hangen. Op die plek plakt vanadylsulfaat kennelijk fosfaatgroepen. eNOS werkt dan niet meer goed omdat het die plek nodig heeft om een binding met calciumcalmoduline aan te gaan.

Voor de zekerheid deden de onderzoekers nog een proef met de menselijke cellen. Daaraan voegden ze stoffen toe die oplichtten door eNOS - als die op de bewuste plek tenminste fosfaatgroepen hadden.


Vanadylsulfaat knijpt je bloedvaten dicht


Vanadylsulfaat saboteert het enzym dat NO maakt. NO, door populair-wetenschappelijke media als dat van ons steevast omschreven als 'het goede radicaal', is belangrijk voor het open houden van de vaatwanden. Omdat er in de longen kwetsbare vaten zitten, leiden grote hoeveelheden vanadylsulfaat tot een verhoogde bloeddruk in de longen - en misschien ook elders in het lichaam.


Vanadylsulfaat knijpt je bloedvaten dicht


Nu is er een wereld van verschil tussen mensen van vlees en bloed en de weefsels en cellen waar de auteurs zich mee bezig hebben gehouden. Het is niet zo moeilijk om in reageerbuizen hoger concentraties te krijgen dan je vindt in de lichamen van supplementengebruikers.

Maar dit keer niet. Een aanbevolen dosering van een supplementenmaker voor vanadylsulfaat is honderdtwintig milligram per dag. Als je dat slikt, en uitgaat van een halfwaardetijd van twaalf dagen en een biobeschikbaarheid van vijftien procent, dan kom je na zes weken suppletie op een stabiele concentratie vanadylsulfaat die de onderzochte concentratie van de onderzoekers dicht benadert.

De meeste bedrijven adviseren dertig milligram vanadyl per dag. Daarbij bereikt de concentratie in je lichaam niet dat gevaarlijke niveau.

Li Z, Carter JD, Dailey LA, Huang YC. Vanadyl Sulfate Inhibits NO Production via Threonine Phosphorylation of eNOS. Environ Health Perspect. 2004 Feb;112(2):201-6.[Link]

Navigatie

Nieuws

Contact

Over ons

Dossiers

Zoeken