10.09.2015

Vraagtekens bij glycerol in pre-workout-supplementen

Als je net zo graag sportsupplementen gebruikt als wij, dan heb je misschien gemerkt dat er steeds meer koolhydraatvrije preworkout-supplementen in de webwinkels liggen. Die producten bevatten geen glucose, maltodextrine of andere snel opneembare koolhydraten, maar in plaats daarvan glycerol of glycerol-analogen. Op basis van studies uit de jaren tachtig van de vorige eeuw vragen wij ons af of glycerol wel past in een pre-workout-supplement.

Glycerol
Vetten kun je beschrijven als drie draadjes, die zijn vastgeknoopt aan een bolletje. Die draadjes zijn vetzuren, en dat bolletje is glycerol. Je ziet de structuurformule van glycerol, zonder vetzuren, hiernaast.

De lever zet glycerol om in glucose. [Annu Rev Biochem. 1977;46:765-95.] In de jaren tachtig van de vorige eeuw hebben bewegingswetenschappers bestudeerd of glycerolsuppletie interessant is voor sporters, als alternatief voor snel opneembare koolhydraten. Toen al was duidelijk dat snelle koolhydraten ongezond kunnen zijn.

Studie
In 1986 publiceerden Schotse bewegingswetenschapper een kleine humane studie in de European Journal of Applied Physiology, waarin ze 6 gezonde maar ongetrainde mannen bij 3 verschillende gelegenheden lieten fietsen met een intensiteit van ongeveer 70 procent van hun maximale zuurstofopname. De mannen moesten dat tempo zo lang mogelijk volhouden.

De mannen fietsten 's morgens vroeg, nog voordat ze hadden ontbeten. De ene keer kregen ze, 45 minuten voordat ze op de ergometer klommen, een placebo zonder calorieën, een andere keer glucose, en weer een andere keer glycerol.

Resultaten
Je ziet hieronder dat suppletie met glucose de tijd verlengde dat de mannen de inspanning konden volhouden. Glycerol deed dat echter niet - en verminderde die tijd zelfs. Omdat het zo'n kleine studie was, vonden de onderzoekers geen statistisch significante verschillen tussen de tijden.

De insulinespiegel verhogen deed glycerolsuppletie niet. Daarvoor gaat de omzetting van glycerol in glucose kennelijk te langzaam. Maar aan de andere kant voorkwam glycerolsuppletie dat de concentratie vrije vetzuren [FFA] in het bloed steeg. Dat impliceert dat glycerolsuppletie wel de verbranding van vet door de spieren afremt.

Sportsupplementen met glycerol voorzien je spieren dus niet van extra brandstof, maar remmen wel de verbranding van vet. Da's niet wat je wilt. Maar het wordt nog erger. In de tabel hieronder zie je dat glycerolsuppletie de osmolaliteit van het bloed verhoogde.

Als de osmolaliteit van het bloed toeneemt, zal het bloed vocht uit de weefsels - en dus ook de spieren - onttrekken. En daarmee ben je als sporter helemaal niet geholpen.

Conclusie
"Ingestion of glycerol produced marked increases in plasma osmolality which could have led to significant tissue dehydration", schrijven de onderzoekers. "All the subjects experienced headaches following glycerol ingestion and this factor, together with decreased lipid mobilization could oppose any possible benefits to endurance performance resulting from increased availability of glucose derived from gluconeogenesis."

Als wijzelf, de domme en onwetende samenstellers van dit gratis webmagazijn, een koolhydraatvrij preworkoutsupplement zouden moeten ontwerpen, dan zouden we serieus bestuderen of je het aminozuur L-alanine als glucosevervanger kunt gebruiken. Ongetwijfeld reteduur.

Bron:
Eur J Appl Physiol Occup Physiol. 1986;55(6):645-53.

Meer:
Verhoogde vochtspiegel door creatine en glycerol helpt duursporters bij hitte (2-2-2012)